چند تن از نوابغ علمى شیعه
الف - ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینى ، وى
در شیعه اولین کسى است که روایات شیعه را از اصول استخراج و تفطیع کرده و به ترتیب
ابواب فقه و اعتقاد مرتب ساخته است . کتاب وى که کافى نامیده مى شود به سه بخش اصول ، فروع
و روضه (متفرقات ) منقسم و به ((16199)) حدیث
مشتمل است و معتبرترین و معروفترین کتاب حدیثى است که در عالم تشیع شناخته مى شود.
و سه کتاب دیگر که تالى کافى مى باشند عبارتند از: من لایحضره
الفقیه شیخ صدوق محمد بن بابویه قمى و کتاب تهذیب و کتاب استبصار تاءلیف شیخ طوسى مى
باشد.
ب - ابوالقاسم جعفر بن حسن بن یحیاى
حلى ، معروف به محقق، وى نابغه فقه سرآمد فقهاى شیعه مى باشد و از شاهکارهاى فقهى
وى کتاب مختصر نافع و کتاب شرایع است که هفتصد سال است در میان فقها دست به دست مى گردند و به
نظر اعجاب و تجلیل دیده مى شوند.
ج - شیخ مرتضى انصارى شوشترى، وى علم
اصول فقه را تنقیه فرموده مجارى اصول عملیه را که مهمترین بخش این فن است محرر
ساخت و اکنون بیشتر از صد سال است که مکتب وى پیش فقهاى شیعه دایر است .
د - خواجه نصیرالدین طوسى ، وى اولین
کسى است که علم کلام را به شکل فنى کامل درآورد و از شاهکارهاى وى کتاب تجریدالکلام است که بیشتر از هفتصد سال مى باشد اعتبار خود را در میان اهل
فن حفظ کرده است و شروح و حواشى بى شمارى از عامه و خاصه بر آن نوشته شده . خواجه
علاوه بر نبوغى که در علم کلام دارد، در فلسفه و ریاضیات نیز یکى از نوابغ عصر خود
به شمار مى رود و بهترین گواه آن تاءلیفات ارزنده اى است که در همه علوم عقلیه
دارد و رصدخانه مراغه هم از آثار اوست .
ه - صدرالدین محمد شیرازى، وى اولین
فیلسوفى است که مسائل فلسفه را (پس از آنکه قرنها در اسلام سیر کرده بود) از حالت
پراکندگى درآورده مانند مسائل ریاضى روى هم چید.